Generatieve AI in het Hoger Onderwijs: Kansen, Toetsing en Innovatie

Generatieve kunstmatige intelligentie (AI) heeft de afgelopen jaren een opmerkelijke opmars gemaakt. Deze technologie stelt ons in staat om nieuwe content te creëren, variërend van tekst en afbeeldingen tot geluid en video. In dit blogartikel verkennen we de impact van generatieve AI in het hoger onderwijs en belichten we specifieke toepassingsgebieden.

Wat is Generatieve AI?

Generatieve AI maakt gebruik van neurale netwerken om nieuwe content te genereren op basis van bestaande data. Hierbij interpreteert het model een opdracht of vraag en produceert het overtuigende output. Enkele voorbeelden van generatieve AI-toepassingen zijn:

1. Tekstgeneratie: AI kan complexe opdrachten omzetten in overtuigende teksten met context.
2. Beeldgeneratie: Op basis van omschrijvingen kunnen afbeeldingen in verschillende stijlen en onderwerpen worden gegenereerd.
3. Audiogeneratie: Beschrijvingen van muziekstijlen en tempo kunnen leiden tot nieuwe audiocontent.
4. Codegeneratie: AI kan zelfs code schrijven voor computerprogramma’s.

Kansen voor Generatieve AI in het Onderwijs

De Nederlandse AI Coalitie benoemt enkele kansen voor generatieve AI in het onderwijs:

1. Gepersonaliseerd leren: AI kan het onderwijs beter afstemmen op individuele leerlingen.
2. Docentenondersteuning: Holistische inzichten en onderbouwde feedback voor docenten.
3. Effectievere leermiddelen: Verbeterde digitale leermaterialen.
4. Toetsing: Innovatieve manieren om kennis te toetsen.
5. Werkdrukvermindering: AI kan docenten ondersteunen bij administratieve taken.

De uitdaging voor Generatieve AI in het Onderwijs

Maar hoe toets je een door generatieve AI gegenereerde antwoord op de toets of opdracht. Is een thesis nog wel geschreven door de student? 
Of is het niet meer nodig dat er wordt nagekeken?

De toets uitdaging is één van de eerste onderwerpen die naar boven komt als je met docenten spreekt over dit onderwerp. Er zijn ook docenten die verwachten dat bijvoorbeeld ChatGPT een toets niet goed kan maken. Een collega van mij aan de Hogeschool Utrecht heeft diverse toetsen laten maken door ChatGPT, van een ICT toets tot en met een verpleegkunde toets. Overal werd minimaal een ruime voldoende gehaald. Docent schrikt, want waar is de meerwaarde van de docent gebleven?

Drie sporen

In mijn dagelijkse praktijk hebben we gekozen voor drie sporen om generatieve AI te implementeren in het onderwijs, twee vanuit de kansen en één vanuit de bedreiging.

1)    Docentprofessionalisering op 3 vlakken: Ontwerp, uitvoering en toetsing onderwijs. 
Docenten worden meegenomen in de kansen van generatieve AI om het mee te nemen in de lessen.

2)    Generatieve AI inzetten in de informatievoorziening richting collega's en studenten (chatbots). 

3)    Toetsbeleid opstellen. Wat toetsen we als er AI is gebruikt?

De eerste chatbots zijn al ontwikkeld en de opleiding gaat binnenkort starten.

Als toetsbeleid adviseer ik een pragmatische aanpak. Gebruikt de student generatieve AI voor het opstellen van documenten, dan zal dit vermeld moeten worden, inclusief de prompt. De docent zal dan in een assessment het begrip over het onderwerp toetsen van de student.
Dit is geen definitieve werkwijze, want AI heeft vast nog wel een vernieuwing in petto die we nu nog niet zien.

Innovatie en Samenwerking

Generatieve AI zal nooit de rol van docenten overnemen, maar biedt wel nieuwe mogelijkheden. Een optimale balans tussen menselijke en kunstmatige intelligentie is essentieel. Laten we samen verkennen hoe generatieve AI het onderwijs kan verrijken en vernieuwen.

Voor meer informatie over generatieve AI in het onderwijs, raadpleeg de bronnen van de Universiteit Leiden1 en de Universiteit Utrecht2.

 
Bronnen:

Universiteit Leiden - AI in het onderwijs
Universiteit Utrecht - Generatieve AI
Kennisnet - Generatieve AI